Mededogen

Zoals geopenbaard aan
Marshall Vian Summers
op 17 april 1992
te Boulder, CO, Verenigde Staten

Over deze tekst


Wat je in deze tekst leest is de transcriptie van de originele stem van de Engelenschare zoals zij door de Boodschapper Marshall Vian Summers sprak.

Hier wordt de originele communicatie van God, die voorbij woorden bestaat, vertaald naar menselijke taal en begrip door middel van de Engelenschare die over de wereld waakt. De Engelenschare levert vervolgens Gods Boodschap aan de Boodschapper, waarna het wordt getranscribeerd en beschikbaar gemaakt aan jou en aan alle mensen.

In dit opmerkelijke proces spreekt de Stem van de Openbaring opnieuw. Het Woord en het Geluid zijn in de wereld. Moge jij de ontvanger zijn van dit geschenk van de Openbaring en moge jij open staan om deze unieke Boodschap in ontvangst te nemen voor jou en voor jouw leven.



Noot voor de lezer:
Deze vertaling werd voor de Society verzorgd door een student van de Nieuwe Boodschap die aangeboden heeft om de originele Engelse tekst te vertalen. Wij stellen deze vertaling in haar vroege vorm beschikbaar voor de wereld om mensen de mogelijkheid te geven in hun eigen taal kennis te maken met een deel van de Nieuwe Boodschap.

Gezien de enorme omvang van de verandering die voor de deur staat en de zware eisen die op dit moment aan de mensheid worden gesteld om aan haar eigen interne behoeften te voldoen en de uitdagingen van het opkomen in de Grotere Gemeenschap aan te gaan, is het heel essentieel om het belang te benadrukken van de ontwikkeling van veel mededogen. Verandering is moeilijk, zelfs onder meer normale omstandigheden. Men verzet zich er vaak tegen en is er meestal bang voor. Zij brengt onzekerheid met zich mee en leidt vaak tot verwijten en veroordeling. Mensen gaan zelden vrijwillig of doelbewust over tot verandering en zelfs als ze dat doen blijkt het een grotere uitdaging dan ze vaak hadden verwacht.

Daarom moet nu grote zorgvuldigheid worden betracht en moeten de mensen beseffen dat zij zichzelf met mededogen moeten bejegenen. Zij moeten een fundament ontwikkelen voor zelfvertrouwen en zelfwaardering, zelfs wanneer zij onzeker of angstig zijn of sterk twijfelen aan hun motieven. Dit geldt vooral wanneer je beseft dat je dingen moet doen vooruitlopend op andere mensen, terwijl je niet de zekerheid en geruststelling hebt dat iedereen iets met jou doet. Velen van jullie die deze woorden lezen zullen inderdaad de voorlopers zijn voor jullie ras, wat betekent dat jullie een diepgaande innerlijke verandering zullen ondergaan, ver vooruitlopend op de mensheid als geheel.

Dit is de prijs die je betaalt voor bewustwording; dit is de prijs die je betaalt voor vooruitgang; dit is de prijs die je betaalt om op één lijn te zitten met de evolutie van de wereld – dat je dingen zult weten, dingen zult zien, dingen zult voelen, dingen zult beseffen en stappen zult zetten vooruitlopend op anderen. Dit vereist enorme moed. Je moet vertrouwen hebben in deze diepere neigingen, en toch moet dit vertrouwen gepaard gaan met onderscheidingsvermogen en wijsheid bij het aanwenden ervan. Je kunt niet nonchalant of zelfgenoegzaam zijn. Je kunt je verantwoordelijkheden niet weggeven aan een Grotere Macht, want jij moet ze op je nemen en uitvoeren. Je kunt niet weglopen en je verstoppen, want je weet al te veel. Je kunt niet zeggen: “Iemand anders zal het wel doen en ik zal wel applaudisseren,” want het is jou gegeven om jouw unieke rol op je te nemen. Je kunt niet aan de zijlijn blijven staan en zeggen: “Ik wil er niet bij betrokken raken.” Je bént erbij betrokken. Je móet erbij betrokken zijn. Je wílt erbij betrokken zijn. Je bent alleen bang.

Dit vereist dus grote zorgvuldigheid en begrip voor jezelf en voor anderen. Dit is met name zo omdat de handicaps van mensen – hun negatieve verbeelding en hun ongezonde neigingen – sterk geaccentueerd zullen worden in tijden van stress en verandering. Tijden van stress en verandering brengen het beste en het slechtste in mensen naar boven. Mensen zullen dingen doen die zeer schadelijk zijn voor hun eigen welzijn en voor het welzijn van anderen. Mensen zullen belachelijke standpunten innemen in het aangezicht van grote veranderingen. Mensen zullen proberen terug te gaan in de tijd en een vroegere tijd opeisen, die nu veel aangenamer lijkt dan voorheen. Mensen zullen proberen vroegere heldendichten opnieuw te beleven die al lang vervlogen zijn. Mensen zullen hun ervaring ontkennen. Zij zullen de opkomst van de wereld in de Grotere Gemeenschap ontkennen. Zij zullen ontkennen wat zij weten. Zij zullen hun waarachtige associaties ontkennen. Zij zullen anderen de schuld geven van hun moeilijkheden.

Dit zal allemaal gebeuren en op een zeer intense manier. Waarom? Omdat mensen in het aangezicht van grote veranderingen hulpeloos zijn en dit brengt hun ergste neigingen naar boven, maar ook hun moed en hun vermogen tot toewijding. Je zult in het komende decennium enorme onenigheid zien als tribale samenlevingen, etnische groepen en mensen met verschillende religieuze overtuigingen met elkaar in botsing komen, wedijverend om hun eigen identiteit, die snel aan het veranderen is. Sommige van de komende gebeurtenissen zullen verschrikkelijk zijn; andere zullen prachtig en bemoedigend zijn.

Voor jou, de deelnemer, de waarnemer en de student van Kennis, is dit een tijd die om grote zelfbeheersing, veel geduld en groot mededogen vraagt. Zelfbeheersing betekent dat je veel van je eigen reacties moet onderdrukken om toe te laten dat een diepere en meer doordringende reactie zich openbaart en je leidt. Je moet je boze taal en je gefrustreerde woorden bij veel gelegenheden inhouden. Het uitoefenen van deze verdraagzaamheid stelt je in staat iets te beseffen dat je op een dieper niveau weet. Dit vergt veel geduld, want je moet wachten op de dingen die komen gaan. Je moet wachten op zekerheid. Je moet wachten op bevestiging. Je moet wachten op kameraadschap. Je moet wachten op de resultaten die je nu wilt. En in vele gevallen moet je beseffen dat sommige van de doelen die je voor jezelf hebt gesteld nooit bereikt zullen worden. En dus is er teleurstelling.

Zoals ik al zei, verandering vereist iets loslaten en dan iets nieuws ontvangen en ontwikkelen, met daartussen een periode waarin je niets hebt. Wat je misschien mist zijn bezittingen, financiële zekerheid of de emotionele zekerheid van het hebben van goede metgezellen. Misschien mis je de intellectuele zekerheid om zeker te zijn van wat je doet en een duidelijk beeld te hebben van je leven en je prioriteiten.

Je zult teleurgesteld worden. Idealen zullen mislukken. Grote verwachtingen zullen onbeantwoord blijven. Hunkeringen zullen als hopeloos worden beschouwd. Dit brengt je terug bij de waarheid in jezelf en bij de eis dat je moet leren wachten, observeren en niet oordelen en deze zelfbeheersing moet gebruiken om een dieper inzicht te verwerven, dat voortkomt uit een diepere ervaring. Je moet hier afstand doen van zelfgenoegzame ideeën en dicht bij het leven leven, in contact met het leven en kwetsbaar voor het leven in veel situaties. Hier raak je opnieuw betrokken in een directe relatie met het leven, in plaats van alleen maar aan de zijlijn op veilig te spelen en toe te kijken terwijl het leven zijn gang gaat en je dan boos en verontwaardigd te voelen omdat er dingen gebeuren die niet door jou gekozen werden.

Dit is een tijd om rechtstreeks te participeren, en dit vereist een speciale voorbereiding, goede metgezellen en een besluit van jouw kant om deel te nemen aan de opkomst van de wereld in de Grotere Gemeenschap, om deel te nemen aan de eenwording van de menselijke samenleving en om deel te nemen aan het herstel van je fysieke omgeving op manieren die specifiek zijn voor je aard en je diepere neigingen. Hier moet je niet slechts een waarnemer zijn, maar een deelnemer, want je bent een deelnemer. Als je een doel in het leven wilt vinden en je grotere vermogens en je ware innerlijke kracht wilt realiseren, moet je deze beslissing nemen, deze beslissing versterken en deze beslissing leven. Het is niet aan iemand anders; het is aan jou. Jij bent degene die deze woorden leest. Jij bent degene die de kracht heeft om te reageren.

Hiervoor moet je leren begaan te zijn met jezelf. Dit betekent dat je jezelf observeert, jezelf de tijd gunt om ontwikkeling en herwaardering te ondergaan, een gevoel krijgt van waar je bent geweest en wat je uit je eerdere ervaringen hebt geconcludeerd en het feit accepteert dat je in veel gevallen je beoordelingen zult moeten veranderen en kwetsbaar zult moeten worden, zonder uitleg. Je zult je leven, je doel en je bestemming opnieuw moeten definiëren.

Deze openheid en kwetsbaarheid getuigen van een innerlijk zelfvertrouwen. Het is niet een zelfvertrouwen dat je op een dag zomaar hebt of dat iemand je toekent. Het is een zelfvertrouwen dat je zelf moet kweken. Het wordt gekweekt door beslissingen te nemen die misschien onverenigbaar lijken met de beslissingen van andere mensen, of die jezelf duur lijken te komen staan in verhouding tot de voordelen die je voorheen voor jezelf nastreefde. Het wordt gekweekt door trouw te blijven aan wat je weet zonder er eigen veronderstellingen of conclusies aan toe te voegen. Het is jezelf de pijn van verlies en onzekerheid laten voelen zonder deze pijn aan anderen op te leggen. Het is het ontwikkelen van een groter ervaringsvermogen in jezelf, in plaats van te proberen te leven via de ervaring van anderen.

Mededogen is jezelf observeren zonder oordeel, je afstemmen op de waarheid voor zover je die kunt ervaren, een directe deelnemer aan het leven zijn, kiezen voor wat waar is in plaats van wat comfortabel of meegaand lijkt voor anderen en de waarheid zoeken boven voordeel. Terwijl anderen zich herpositioneren om voordeel te behalen in tijden van verandering, kun jij bij de waarheid blijven en zo vrij zijn van de vele tegenslagen en calamiteiten die hen overkomen die proberen het leven te slim af te zijn voor hun eigen persoonlijke voordeel. Je kiest er hier voor de waarheid te volgen in plaats van winst en gewin na te streven. Jouw beloning zal blijvend zijn, terwijl anderen zullen falen, zonder schijnbare schadeloosstelling of genoegdoening voor hun noden en hun teleurstellingen.

Mededogen betekent dat je de wereld bekijkt vanuit een groter gezichtspunt en dat je jezelf niet de ogenschijnlijke luxe gunt van het veroordelen, wat je idee van jezelf valideert door anderen te vernederen. Je bent hier bereid om het mis te hebben; je bent bereid om verward te zijn; je bent bereid om onzeker te zijn; je bent bereid om dwaas over te komen; je bent bereid om je fouten te onderkennen; je bent bereid om schande te aanvaarden als schande aanvaard moet worden. Dit is thuiskomen bij de waarheid in jezelf.

Grote verandering brengt mensen naar een grote drempel en dwingt hen er doorheen. Bij grote veranderingen treden grote mensen naar voren. Bij grote veranderingen worden grote dingen aan de wereld bijgedragen. Welk een grotere verandering zou er voor de mensheid kunnen zijn dan op te komen in de Grotere Gemeenschap van Werelden, betekenisvolle relaties aan te gaan met ander intelligent leven en een grotere interactie te ontwaren in een grotere arena, die je niet kunt begrijpen noch beheersen? Welke een grotere verandering zou er kunnen zijn dan dat menselijke beschavingen zich eindelijk verenigen, gemeenschappelijke behoeften onderkennen en samenwerking en oplossingen zoeken die wederzijds voordeel en ontwikkeling opleveren? Dit moet de opkomst van de mensheid in de Grotere Gemeenschap vergezellen. De opkomst van de mensheid in de Grotere Gemeenschap zal een grotere verandering voor ieder mens teweegbrengen. Dit zal hun omstandigheden veranderen, hun positie in de maatschappij, hun gevoel van zichzelf, hun kansen, hun risico’s, hun vriendschappen, hun kennissen, hun prioriteiten, hun waarden, hun religie en hun God. En hoewel dit catastrofaal lijkt wanneer je alles in een adem bekijkt, is het voor jou de kans om eindelijk boven de onbeduidendheid van je voorkeuren en beslommeringen uit te stijgen, om een groter leven te leiden – een leven dat verbonden is met de wereld en met de ware behoeften en aspiraties van mensen, een leven dat plaats biedt aan oprechte relaties, diepe bevrediging en volledig hernieuwde betrokkenheid bij je spirituele leven. Mensen bereiken deze hoogten niet zonder dat grote omstandigheden hen daartoe aanzetten en zonder dat zij grote drempels passeren.

Waarom klagen dat de wereld verandert als dit je jouw enige echte hoop op vooruitgang geeft? Wanneer de wereld verandert, kun je niet blijven waar je bent. Of je je nu op dit moment comfortabel of oncomfortabel voelt, je kunt niet blijven waar je bent. Je moet met het leven meebewegen. Het leven is in beweging. Je ideeën, je meningen, je vooroordelen en je overtuigingen worden nu overschaduwd door een grotere reeks gebeurtenissen, een grotere eis die aan jou wordt gesteld en een grotere kans om vooruit te komen.

Met mededogen komt Wijsheid, want mededogen schept de voorwaarden voor het ontstaan van Wijsheid. Wees vol mededogen met jezelf en anderen. Wees open. Zoek naar een dieper begrip. Versterk je vroegere ideeën niet door anderen te veroordelen en te proberen te leven volgens een aantal normen die misschien niet meer van toepassing zijn.

Immers, in de komende jaren zullen mensen rijk en arm, mensen van alle godsdienstige gezindten, van alle sociale rangen en met alle persoonlijke belangen, steeds meer met elkaar te maken krijgen. Dit zal de extreme tendensen van de mensheid neutraliseren en een meer gemeenschappelijk identiteitsgevoel doen ontstaan. Hoewel de culturele verscheidenheid zeker zal blijven bestaan, evenals de individuele expressie, zullen de mensen gedwongen worden met anderen te integreren op manieren die zij verkiezen en op manieren die zij niet verkiezen. Er zullen meer mensen zijn; er zullen minder grondstoffen zijn; er zal minder persoonlijke vrijheid zijn, en er zal een grotere algemene consensus zijn op grond waarvan dingen moeten worden beslist. Het gaat er hier niet alleen om wat de ene groep meer dient dan de andere; het gaat erom wat iedereen dient, want de gemeenschappelijke behoeften zullen toenemen en veel intenser worden.

Je kunt niet blijven waar je bent – geestelijk, en in sommige gevallen fysiek. Je moet opstaan of ten onder gaan in het aangezicht van een grote verandering. Veel mensen zullen ten onder gaan. Zij zullen er niet mee om kunnen gaan; zij zullen het niet kunnen aanvaarden; zij zullen zichzelf er geen deel van kunnen maken. Zij zullen geen deel uitmaken van de verandering. Zij zullen deel uitmaken van de belemmering van de verandering, want verandering moet plaatsvinden. De vraag is, hoe kan verandering op de meest heilzame manier gebeuren? Je kunt het lot van de mensheid niet veranderen, maar je kunt wel de kwaliteit van de uitkomst ervan bepalen.

Mededogen is kiezen voor een groter antwoord op een groter probleem. Het is kiezen voor een grotere reactie dan de reactie die je misschien automatisch voelt als gevolg van een nieuwe of veeleisende ervaring. Leren om hier niet over te oordelen is heel belangrijk. Hetzelfde geldt voor leren observeren, leren stil te zijn, leren in jezelf te luisteren terwijl je naar anderen luistert, leren geduldig te zijn, leren af te zien van ideeën die jezelf op je gemak stellen, leren af te zien van voorbarige conclusies terwijl je wacht op een groter besef, leren te leven zonder zoveel eigen omschrijvingen en leren je problemen te aanvaarden en er constructief mee om te gaan. Dit houdt in dat je andere mensen het voordeel van de twijfel moet geven en moet leren begrijpen waarom zij reageren zoals zij doen, want veel mensen zijn slecht toegerust om deel uit te maken van een wereld die opkomt in de Grotere Gemeenschap. Uitdagende tijden kunnen ofwel veroordeling en haat voortbrengen ofwel mededogen en Wijsheid. Je moet bewust kiezen en steeds weer opnieuw kiezen welke reactie je zult geven, want in jou zijn beide mogelijk.

Deins daarom niet terug wanneer ik spreek over de verandering die voor de deur staat en over de uitdagingen op dit grote keerpunt in het bestaan van de mensheid; raak niet overweldigd; probeer er niet aan te ontkomen of haar te ontkennen. Bedenk in plaats daarvan dat alles wat hier wordt gepresenteerd slechts een oproep voor jullie is om de gelegenheid te baat te nemen. Je weet niet hoe dit eruit zal zien of hoe dit tot stand zal komen. Misschien zijn je ideeën over wat jij zult bijdragen onjuist, en zullen andere dingen door jou worden bijgedragen wanneer de situaties dat vereisen. Hier realiseer je je dat je een groter mens moet zijn, een groter vermogen tot Wijsheid en begrip moet hebben en een groter vermogen om te geven.

Hoe bereik je deze dingen? Allereerst moet je de toestand waarin je leven verkeert als uitgangspunt aanvaarden. Vervolgens moet je bepaalde vormen van voorbereiding treffen, waarvan vele heel specifiek zijn, en er zeker van zijn dat je ze niet verzint of verandert om tegemoet te komen aan je huidige voorkeuren, want dit zal je niet in staat stellen jezelf te verheffen. Je moet je relaties opnieuw evalueren, zowel nu als op vele momenten in de toekomst, om te zien of ze je onderneming kunnen ondersteunen, hoe slecht gedefinieerd die op dat moment ook voor je mag lijken.

Veel mensen denken in deze tijd na en vragen zich af: “Wat is mijn roeping in het leven? Wat is mijn spirituele doel?” Vaak denken ze aan iets wonderbaarlijks, zoals een genezer zijn, of een priester of priesteres zijn en prachtige ervaringen van vreugde en spirituele extase te hebben. Misschien zien ze zichzelf de zieken genezen, prachtig zijn, op mooie plaatsen wonen, een mooi leven leiden of al dit soort dingen. Welnu, het is heel belangrijk dat je inziet dat dit een sprookje is en dat dit alles, op enkele uitzonderingen na, moet worden losgelaten.

Om je roeping in het leven en je spirituele doel te vinden, moet je leren je voor te bereiden. Hier leer je beslissingen te nemen op basis van wat je weet in plaats van wat je denkt of wilt. Hier stroop je je mouwen op en raak je betrokken bij het leven. Hier word je basaal, eerlijk, eenvoudig en recht door zee. Daar zal je glorie uit voortkomen, niet uit het beleven van fantasieën. Dit is de realiteit van een waarlijk spiritueel leven. De beloningen zijn diepgaand en doordringend, maar ze worden zelden herkend door hen die glorie en extase als de basis van hun ervaring willen hebben. Je hebt de doeners en de dromers. Wees een doener. Dromen zijn slechts een verspilling van je leven tenzij ze kunnen worden waargemaakt, en ze moeten tot op zekere hoogte door jou worden waargemaakt.

Daarom moet je, als het gaat om je verwachtingen over wat je spirituele roeping of spirituele doel kan zijn, met een schone lei beginnen, alle beelden uitwissen en de fantasieën opbergen. Wees open, mededogend, geduldig, opmerkzaam en klaar om te handelen. Wacht op het moment dat handelen werkelijk nodig is en weersta alle voorbarige beweegredenen die je tot handelen aanzetten. Leg je toe op leren en afleren en ontdekken van de waarheid, ongeacht wat je in jezelf onder ogen zult moeten zien en ongeacht wat je zult moeten doen. Het is deze toewijding, vol mededogen en alles wat mededogen vereist, die je in staat zal stellen vooruitgang te boeken in je ontwikkeling en gelijke tred te houden met de beweging van de wereld, zodat je werkelijke gaven via jou hun ontplooiing zullen vinden.

Je kunt je echte gaven niet uit jezelf halen; je kunt ze niet naar voren halen door dialoog of spirituele oefening; je kunt jezelf niet uitpersen om ze uit je te wringen. Je moet in de juiste gemoedstoestand verkeren, in de juiste situatie, met de juiste mensen. Dan zullen ze naar boven komen, en wel met zo’n kracht dat je niet in staat zult zijn ze te ontkennen of ze verkeerd te interpreteren. Maar het bereiken van de plaats waar je in de juiste gemoedstoestand bent met de juiste mensen en de juiste omstandigheden vereist voorbereiding. Het vereist mededogen en alles waar ik over gesproken heb.

Wees dan geduldig. Je groeit langzaam omdat je iets belangrijks kweekt. Dingen die snel groeien sterven snel. Dingen die zomaar gebeuren zijn het volgende moment verdwenen. Grootse prestaties worden geboren uit grootse voorbereiding. Als je jezelf afvraagt: “Wat kan ik doen om de evolutie van het leven hier te ondersteunen? Wat kan ik doen om het fundament van mijn doel te vinden? Wat kan ik doen om de geestesgesteldheid te ontwikkelen die nodig is?” Dan zeg ik: bereid je voor, observeer en wees eerlijk. Je zult de voorbereidingsvorm kennen wanneer die tot je komt, ook al kun je je ertegen verzetten en ze proberen te ontkennen. Het zal het juiste ding op het juiste moment voor je zijn. Misschien begin je je voorbereiding met de gedachte: “Het is maar voor een korte tijd. Het zal niet te veel van me vragen. Ik zal slechts een klein beetje geven totdat ik er zeker van ben.” Maar, als het de juiste voorbereiding is, zal het meer van je vragen dan je van plan was te geven, en je zult ontdekken dat je meer te geven had door het te geven. Op geven ligt hier de nadruk.

Misschien vraag je je af: “Hoe kan ik ooit al die dingen doen die jij zegt?” Ik zeg, word eerlijk, word eenvoudig en word geduldig. Bereid je voor. Aanvaard de voorbereiding die voor je gemaakt is. Bedenk er geen voor jezelf. Raak betrokken. Niemand kan dit voor je doen; jij moet het doen. Als je wilt weten wat een echt doel is, lever dan een bijdrage aan iemand die voor zichzelf een doel heeft gevonden, en zij zullen je helpen je eigen weg te vinden. Als je voelt dat je grootheid in je leven hebt, lees er dan over, leer erover, en ga zo mogelijk om met grootse mensen. Als je De Weg van de Grotere Gemeenschap van Kennis wilt kennen, dan moet je die bestuderen, integreren, verteren en leven. Je kunt er niet mee ploeteren, mee spelen, proberen of het wat voor je is. Je gaat ervoor! Als je dat doet, dan zal het zijn vruchten voor je afwerpen. Zo is het ook met je relatie met het leven. Je waagt het erop; speel er niet mee of probeer het niet uit. Je gaat ervoor! Je relatie met je geest en met je lichaam, je relatie met Kennis – je gaat ervoor!

Dit is geen tijd voor besluiteloosheid. Dit is geen tijd voor ambivalentie. Dit is een tijd voor betrokkenheid, een tijd voor innerlijke vastberadenheid, een tijd om verder te komen. Er zijn veel dingen waarvan je nu al weet dat je ze moet doen. Het is tijd om ze te doen. Dat is je uitgangspunt. Doe wat je vandaag weet en dan zul je morgen iets weten. Doe wat je morgen weet en dan zul je de volgende dag iets weten. Zo wordt Kennis herwonnen.

Wat je ook doet, of het nu een wijze beslissing is of een dwaze, of je nu nobel handelt of op een manier die niet heilzaam is, keer terug naar geduld, vergevingsgezindheid, verdraagzaamheid, observatie en herwaardering – al die dingen die deel uitmaken van mededogen. Kijk naar anderen, niet met kritiek of met zelfingenomenheid, maar met het begrip dat ook zij worstelen om in het reine te komen met het leven in een veranderende wereld. Ook zij komen in het reine met hun eigen mislukkingen en hun eigen mogelijkheden tot succes. Hoe meer je jezelf ziet worstelen, hoe meer je hen zult begrijpen en hen niet zo snel zult veroordelen of verwerpen.

Zij die wijs en mededogend zijn, hebben hun eigen lijden onder ogen gezien en zijn er doorheen gekomen. Nu kunnen zij het lijden van de wereld onder ogen zien en bijdragen aan de oplossing ervan – niet alleen omdat zij goede ideeën hebben, maar omdat zij de weg hebben afgelegd en de oplossing en de uitweg hebben gevonden.